Komu Stanisław Gloger sprzedał Jeżewo Stare ?

 

Lamus w Jeżewie Starym, lata 1900/1905.

 Foto. "Spotkania z Zabytkami" nr 8 (78) 1993.

Zygmunt Gloger, pragnąc w pełni poświęcić się pracy naukowej, w 1892 wydzierżawił jeżewski browar, a rok potem ziemię. Pozostawił rodzinie dom, ogród i sad. Gdy w 1899 umarła jego żona Aleksandra, Zygmunt pozostawił dwór pod opieką córki i matki, a sam wyjechał z synem Stanisławem do Warszawy. W 1905 umarła matka, Michalina Wojno, wówczas ojciec z dziećmi zamieszkał już na stałe w Warszawie. Zygmunt Gloger umarł w 1910. Trzy lata potem, 20 lutego 1913 roku, jego spadkobierca Stanisław Gloger sprzedał cały majątek Juliuszowi i Reginie Piętkom, wcześniejszym dzierżawcom. Ojcowizna poszła więc w obce ręce, ale w ręce nie byle jakie. Wykształconego i zamiłowanego agronoma.

 

Juliusz Donat Piętka pochodził ze starej szlachty podlaskiej.

 

Herb Pomian

Jego dziad Antoni Józef Piętka (1799 - ?) był urzędnikiem Królestwa Polskiego, a babka Róża Kurpińska (1799-1848) pochodziła z rodziny muzyków Opery Narodowej w Warszawie. (Czy krewnych Karola Kurpińskiego?)

 

Nekrolog z "Kuriera Warszawskiego".

Jego ojciec Aleksander Antoni Piętka, urodził się w Warszawie (1825 – po 1891). Kształcił się w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie i jak pisze o nim Seweryn Uruski: „poświęcił się pracy na roli i zdobył uznanie w kraju jako pożyteczny rolnik”. Matka Agnieszka Maria z Żukowskich, wraz mężem dzierżawiła majątek Srebrna w parafii Szumowo w łomżyńskim.

 

 

 ***

 

Juliusz Donat Piętka (1865-1941), urodził się we wsi Danowo w par. szczuczyńskiej. Został agronomem o specjalności gorzelniano-rolniczej, wykształconym w Krajowej Szkole Rolniczej w Dublanach koło Lwowa. Szkołę tę ukończyło wielu ziemian. Ja wymienię tylko studenta i potem wykładowcę Jana Gwalberta Pawlikowskiego - pioniera ochrony przyrody i Włodzimierza Puchalskiego…

 

[Fragment z] J G Pawlikowski, Wyższa Szkoła Rolnicza w Dublanach, fakty i uwagi.

 

Po studiach objął prowadzony, najpierw przez rodziców i brata Eugeniusza, majątek Srebrna pod Zambrowem i poświecił się pracy na roli. W 1901 roku ożenił się w Warszawie z Reginą Marią Brudzińską, z którą miał dwoje dzieci, Zofię i Tadeusza.

 

 

W roku 1913, Piętkowie zakupili, dzierżawiony wcześniej, majątek Glogerów w Jeżewie Starym. Nie wiem gdzie i kiedy zmarła Regina Piętka, ale jest pewne, że Juliusz ożenił się ponownie w 1919, z Władysławą Izabellą z Nehringów Dziekońską, urodzoną we wsi Proboszczowice (w łódzkim?), wdową po Wacławie Dziekońskim, synu Onufrego i Emilii Dziekońskich, dziedzicu w Dobkach.

 

Pozostała po nich córka Agnieszka Piętka - Babińska opowiadała, że majątek jeżewski miał przejąć po ojcu Tadeusz Piętka, wykształcony na rolnika w SGGW w Warszawie. To on założył w Jeżewie Spółdzielnię Mleczarską. Był też żołnierzem i patriotą, który niestety zginął już 10 września 1939, jako porucznik X Pułku Ułanów. W majątku zatrudniano osiem rodzin. Była też liczna służba domowa. W lato przybywali do Jeżewa na praktyki, studenci z SGGW… Ostatni dziedzic z Jeżewa, Juliusz Donat Piętka, zmarł 14 kwietnia 1941 r.

  

***  

Juliusz Donat Piętka, podobnie jak Zygmunt Gloger, uważał że : „nie każdy może być dygnitarzem, mecenasem dla sztuk i nauk, uczonym lub wpływowym, ale każdy może być wzorem pracy, porządku, wypełniania obowiązków; może być dobrym ojcem, skrzętnym i oszczędnym gospodarzem, pilnym oficjalistą, słownym rzemieślnikiem, ludzkim i uczynnym sąsiadem i przykładnym rachmistrzem swego czasu. Każdy, byle nie próżnował i nie trwonił dni na rozrywkach, posiada mniejsze lub szersze kółko, w którym dla swojej okolicy, wioski, czeladzi, rodziny i znajomych może być pożyteczny przykładem, radą, czynem, groszem, piórem albo inną pracą”.

 

 

Źródła:

Seweryn Uruski,  Rodzina.  Herbarz  szlachty  polskiej.  https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/66568/edition/82188/content

Jan Gwalbert Pawlikowski, Wyższa Szkoła Rolnicza w Dublanach, fakty i uwagi. https://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/publication/809/edition/753/content?ref=desc                         

Bogusława Szczerbińska, Ostatni właściciel Jeżewa, jednego z dworów ziemi łomżyńskiej.   https://pcr.uwb.edu.pl/SL/files/SL_2003_14_017.pdf

Zygmunt Gloger, Pisma rozproszone. https://ksiaznicapodlaska.pl/site/gloger/t3/Rozdzial_VII.pdf