Rodzina Kuleszów z Tykocina

 

Apteka Jeromina  przy ul. Złotej w Tykocinie.

 

W czerwcu 1918 roku w Tykocinie zmarł Paweł Kulesza lat 70, z własnych funduszy utrzymujący się szlachcic/mieszczanin. We wrześniu poszła w ślad za nim, jego małżonka 57-letnia Franciszka. Akty zgonów obojga zgłosili w parafii tykocińskiej dwaj synowie, Mieczysław nauczyciel i Czesław aptekarz, obaj w Tykocinie zamieszkali. 

 

 

Paweł Kulesza syn Feliksa i Agnieszki z Mieczkowskich i jego żona Franciszka z Brzózków przywędrowali do Tykocina przed 1918 rokiem z wsi Miodusy Wielkie. Tam od 1891 do 1905, rodziły się ich dzieci. 

 

 

Akt U Mieczysława Kuleszy z 4 kwietnia 1891 r.

 

 

Akt U Czesława Kuleszy z 12 stycznia 1894 r.

 

 

Wykształcili (przynajmniej) dwóch najstarszych synów.  

Czesław Kulesza został aptekarzem i mógł nim być w Tykocinie do 1918 roku (od 1919 aptekę prowadził już Antoni Radziszewski). Potem wyjechał na studia do Warszawy, które ukończył w 1925, a ożenił się w 1926. Zamieszkał z rodziną w Grajewie i w 1935 otworzył tam aptekę. Oto jego dalsze grajewskie dzieje, opisane przez pana Zbigniewa Romaniuka:

„W 1935 r. (?) wydano koncesję na drugą aptekę w Grajewie. Uzyskał ją Czesław Kulesza, pochodzący z wsi Miodusy Wielkie koło W. Mazowieckiego. Miał dwa zawody, (początkowo) pomocnika aptekarza i nauczyciela i w obu pracował. Zaangażowany był w działalność niepodległościową (POW) i ochotniczo w walki 1920 roku, gdzie awansował do stopnia kaprala. Odznaczony Medalem Niepodległości i Medalem Polska Swemu Obrońcy. Po demobilizacji podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim. W 1925 uzyskał dyplom magistra farmacji. Pracował w aptekach na Kresach (Widze, Dobrzyce). Kulesza nową aptekę w Grajewie otworzył zapewne w 1935 przy (dawniej ) ul. Bandurskiego 1. Kres działaniu tej firmy położyła pierwsza okupacja sowiecka, w czasie której aptekę zlikwidowano jesienią 1939. Na podkreślenie zasługuje patriotyczna postawa Kuleszy, który do 1939 prowadził w Grajewie Związek Rezerwistów i ogniwo OZN. Podobno przed wrześniem 1939 był awansowany do stopnia podporucznika i wziął udział w kampanii wrześniowej. Po powrocie do Grajewa aktywnie włączył się do struktur Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a po przekształceniu Armii Krajowej, używając pseudonimu „Wiarus”. W 1940 z rodziną przeniósł się do wsi Pieńczykówek (k. Bełdy), gdzie mieszkał u Adolfowej Pieńczykowskiej. Po wejściu Niemców w 1941 został komendantem placówki ZWZ Grajewo, a od 1942 był zastępcą komendanta rejonu w obwodzie AK Grajewo, a następnie komendantem obwodu AK Grajewo. W połowie maja 1943 został aresztowany przez Niemców, wraz z żoną Marią, dwiema córkami i teściową. Więzieni w obozie jenieckim w Boguszach, wszyscy zostali zamordowani w masowej egzekucji w lesie Kosówka (według błędnej informacji, poległ 3 kwietnia 1944 koło Osowca). Jego szczątki zostały ekshumowane w 1945 i przeniesione na cmentarz w Grajewie”.

http://www.gih.grajewo.pl/art,187,grajewianie-znani-i-nieznani

 

Starszy brat, Mieczysław Kulesza, był w 1914 nauczycielem w wiejskiej szkole w Kalinowie. Być może uczył też w Tykocinie, skoro tu mieszkał w 1918, ale nie mam na potwierdzenie tego żadnych dokumentów. Spaliły się w pożarze Magistratu w 1945 r.

 

https://pcr.uwb.edu.pl/SL/files/SL_1991_3_004.pdf